HỘI CHỨNG NGÓN TAY BẬT (NGÓN TAY CÒ SÚNG) | BS Trần Văn Dương TP.HCM

Nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể nặng hơn. Khi đó, ngón tay sưng, rách hoặc đứt gân và không thể duỗi thẳng vĩnh viễn. Cùng Bác sĩ Chuyên khoa 2 Trần Văn Dương - với nhiều năm kinh nghiệm ở vị trí Trưởng khoa, quản lý chuyên môn và trực tiếp điều trị cho nhiều bệnh nhân trong lĩnh vực Cơ Xương Khớp - Chấn Thương Chỉnh Hình - Y Học Thể Thao tại TP. Hồ Chí Minh (cũ) tìm hiểu kỹ hơn về Hội Chứng Ngón Tay Bật trong bài viết dưới đây.

HỘI CHỨNG NGÓN TAY BẬT LÀ GÌ?

Gân gấp ngón tay hoạt động như những sợi dây nối giữa cơ và xương ngón tay. Khi cơ co lại, các gân này sẽ kéo theo xương, giúp ngón tay cong theo. Mỗi gân gấp đi qua một ống bao gân riêng biệt, được gắn chặt vào xương ngón tay để giữ ổn định. Dọc theo bao gân là các dải mô được gọi là ròng rọc, có vai trò giữ cho gân luôn nằm sát xương trong suốt quá trình gấp và duỗi ngón tay.

Lâu dần, gân gấp có thể bị viêm và xuất hiện nốt sần nhỏ, làm tình trạng nặng hơn. Khi bạn gập ngón tay, nốt sần khó trượt qua ròng rọc. Nó có thể bị kẹt hoặc bật ra đột ngột, gây đau nhói. Trong những trường hợp nặng hơn, người bệnh không thể duỗi thẳng ngón tay. Ngón đeo nhẫn và ngón cái là những ngón thường bị ảnh hưởng nhất. Hội chứng này cũng có thể xảy ra đồng thời ở nhiều ngón tay. 

NGUYÊN NHÂN GÂY HỘI CHỨNG NGÓN TAY BẬT

Hiện nay, nguyên nhân gây ra Hội Chứng Ngón Tay Bật vẫn chưa được xác định rõ ràng. Khi thăm khám và điều trị, Bác sĩ Dương nhận thấy nhiều bệnh nhân có những yếu tố nguy cơ giống nhau, lặp đi lặp lại sau:

• Tình trạng bệnh lý: thường gặp hơn ở người mắc bệnh đái tháo đường, viêm khớp dạng thấp, hội chứng ống cổ tay, suy giáp, bệnh lao 
• Hoạt động tay mạnh: xảy ra sau khi sử dụng mạnh các ngón tay
• Sử dụng tay liên tục: cũng là nguyên nhân thường gặp. Nhân viên văn phòng, nội trợ, nha sĩ, nghệ sĩ chơi đàn, công nhân và tài xế là nhóm dễ mắc bệnh.
• Tuổi tác: thường gặp hơn ở người lớn tuổi. Tuy nhiên, cũng có trường hợp bị ngón tay cò súng bẩm sinh khiến ngón tay cái bị khóa.
• Giới tính: Phụ nữ bị nhiều hơn nam giới

BIẾN CHỨNG NẾU KHÔNG ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG NGÓN TAY BẬT

Nếu không được điều trị kịp thời, Hội Chứng Ngón Tay Bật có thể dẫn đến nhiều biến chứng mà Bác sĩ Dương từng gặp ở không ít bệnh nhân như sau:

ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG NGÓN TAY BẬT

Điều trị hội chứng ngón tay bật có thể gồm hai hướng: bảo tồn hoặc phẫu thuật. Việc chọn phương pháp tùy mức độ bệnh và tùy từng trường hợp.

1.4. Thuốc

Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có thể giúp giảm đau và giảm viêm.

• Tiêm steroid

Corticosteroid là một tác nhân chống viêm mạnh, BS Dương có thể đề xuất tiêm vào bao gân ở gốc ngón tay bệnh. Đa số trường hợp, tiêm steroid có thể giải quyết hiệu quả tình trạng này. 

• • Có thể tiêm lần thứ hai nếu các triệu chứng không cải thiện hoặc tái phát sau một thời gian
  • Nếu tiêm hai lần vẫn không cải thiện, bác sĩ Dương sẽ chỉ định phẫu thuật.
  • Ở những bệnh nhân đái tháo đường, tiêm steroid ít hiệu quả nhưng tránh phải phẫu thuật. Steroid có thể gây tăng đường máu trong thời gian ngắn, do đó, trên người đái tháo đường cần theo dõi chặt chẽ glucose máu sau tiêm.

2. Điều Trị Phẫu Thuật Hội Chứng Ngón Tay Bật

Bác sĩ Chuyên khoa 2 Trần Văn Dương sẽ đề xuất phẫu thuật nếu không cải thiện với điều trị bảo tồn. Nếu ngón tay bị kẹt ở vị trí cong hoặc gập đến mức không thể duỗi thẳng nhẹ nhàng, Bác sĩ Dương sẽ tiến hành phẫu thuật để ngăn ngừa cứng khớp vĩnh viễn.

2.1. Mục tiêu

Mục tiêu của quy trình phẫu thuật là giải phóng ròng rọc A1 để giải phóng ngón tay bật. Ròng rọc A1 gây ra tình trạng ngăn cản sự chuyển động của gân gấp, gây khó khăn cho gân gấp trượt qua bao gân. Sau khi giải phóng, gân gấp sẽ trượt dễ dàng hơn, giúp cảm giác kêu lách cách, và các triệu chứng như “kẹt”, “cứng”, đau…biến mất.

2.2. Quy trình

Bác sĩ Dương sẽ rạch một vết nhỏ ở lòng bàn tay hoặc dùng kim để giải phóng ròng rọc A1. Khi đó, gân gấp có thể trượt dễ dàng hơn. Việc giải phóng ròng rọc A1 sẽ không gây ra vấn đề gì về sau này, đặc biệt là khi các ròng rọc khác vẫn còn nguyên vẹn.

2.3. Biến chứng

Bất kỳ loại phẫu thuật nào cũng có thể xảy ra biến chứng, thường gặp như đau nhức tạm thời hoặc sưng tại vị trí phẫu thuật; các biến chứng sau đây hiếm gặp hơn:

• • Nhiễm trùng
  • Chấn thương dây thần kinh ngón tay, gây tê hoặc ngứa ran dọc theo ngón tay.
  • Căng cơ khi gân cong ra khỏi xương, làm giảm phạm vi chuyển động của ngón tay; thường xảy ra khi ngoài ròng rọc A1, còn có thêm ròng rọc khác được giải phóng.

Phẫu thuật viên giỏi chuyên môn có thể giúp giảm thiểu nguy cơ xảy ra biến chứng.

2.4. Phục hồi chức năng

• • Thông thường, ngay sau phẫu thuật, BS Dương sẽ yêu cầu bạn cử động ngón tay ngay
  • Để có thể giảm đau và sưng, bạn nên nâng bàn tay lên cao hơn tim
  • Vết mổ sẽ lành sau vài tuần, sưng và cứng sẽ biến mất hoàn toàn sau 4 đến 6 tháng. 
  • Phẫu thuât mang lại hiệu quả đáng kể cho phần lớn bệnh nhân bị Hội Chứng Ngón Tay Bật. Chức năng ngón tay và tình trạng đau được cải thiện rõ rệt. Nếu trước phẫu thuật ngón tay đã co cứng, khả năng vận động có thể không phục hồi hoàn toàn.