NỘI DUNG CHÍNH
ToggleTỔNG QUAN RÁCH VÀ ĐỨT GÂN GÓT CHÂN ACHILLES
Gân là một loại mô mềm có vai trò quan trọng trong việc kết nối cơ với xương, giúp cơ thể vận động linh hoạt. Gân Achilles, hay còn gọi là gân gót, là gân dài nhất trong cơ thể. Nó nằm sau mắt cá chân và nối cơ bắp chân với xương gót.Nhờ vào sự co bóp của cơ bắp chân làm căng gân Achilles, chúng ta mới có thể đi bộ, chạy nhảy hay kiễng chân một cách dễ dàng
Gân Achilles có thể bị rách hoặc đứt. Tình trạng này thường gặp ở nam giới trung niên chơi thể thao. Nguyên nhân thường là gân yếu do tuổi tác hoặc chịu quá tải. Chấn thương dễ xảy ra khi chơi bóng đá, tennis, cầu lông, bóng rổ hoặc chạy bộ.
Ngoài ra, những người có bệnh lý nền như viêm khớp, tiểu đường hoặc từng bị viêm gân cũng có nguy cơ cao hơn.
Gân Achilles dễ bị tổn thương, viêm hoặc sưng đau khi chơi thể thao, đặc biệt là nếu không khởi động kỹ hoặc vận động sai cách. Nếu chấn thương nặng, gân có thể bị rách hoặc đứt hoàn toàn. Khi đó, cần can thiệp y tế sớm để tránh ảnh hưởng vận động lâu dài.
TRIỆU CHỨNG RÁCH HOẶC ĐỨT GÂN GÓT CHÂN ACHILLES
Dấu hiệu rõ ràng nhất của đứt gân Achilles là người bệnh không thể nhón bằng đầu ngón chân.
Khi chấn thương, người bệnh có thể nghe tiếng “rắc” hoặc “lách tách”. Vùng mắt cá sưng to, đau dữ dội, cứng và bầm tím sau đó.
Trong trường hợp gân chỉ bị rách một phần (không đứt hoàn toàn), cơn đau và mức độ sưng có thể nhẹ hơn, nhưng vẫn gây khó chịu và ảnh hưởng đến việc đi lại.
CHẨN ĐOÁN RÁCH VÀ ĐỨT GÂN GÓT CHÂN ACHILLES
Bác sĩ Chuyên Khoa 2 Trần Văn Dương sẽ thăm khám khu vực bị tổn thương. Bác sĩ thường thực hiện nghiệm pháp Thompson, hay còn gọi là nghiệm pháp nắn bắp chân. Bác sĩ sẽ cho người bệnh nằm sấp, rồi nhẹ nhàng ấn vào bắp chân. Bác sĩ sẽ xem gân Achilles có còn kết nối với gót chân không. Từ đó đánh giá khả năng gấp gan chân (nhón chân).
Nếu cần thiết để xác định mức độ tổn thương chính xác hơn, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI).
BS DƯƠNG HƯỚNG DẪN ĐIỀU TRỊ RÁCH VÀ ĐỨT GÂN GÓT CHÂN ACHILLES
Mục tiêu điều trị là phục hồi chức năng vận động của gân Achilles. Người bệnh có thể sớm trở lại sinh hoạt và chơi thể thao bình thường.
Ngay sau khi bị rách hoặc đứt gân Achilles, người bệnh nên áp dụng nguyên tắc RICE để giảm đau và hạn chế tổn thương lan rộng:
-
Nguyên tắc RICE
-
- Rest (Nghỉ ngơi): Tránh đi lại hoặc tạo áp lực lên chân bị đau.
- Ice (Chườm đá): Chườm lạnh vùng bị thương khoảng 15–20 phút mỗi lần, vài lần mỗi ngày.
-
- Compression (Nén): Quấn băng ép nhẹ để giảm sưng.
-
- Elevation (Nâng cao): Gác chân lên cao khi nằm hoặc ngồi để giúp máu lưu thông tốt hơn.
Điều trị rách hoặc đứt gân Achilles có hai hướng: phẫu thuật và không phẫu thuật. Lựa chọn phương pháp phụ thuộc vào mức độ tổn thương, tuổi và nhu cầu vận động của từng người.
-
Điều Trị Không Phẫu Thuật
Thường áp dụng cho những trường hợp nhẹ hoặc người ít vận động. Gân bị rách sẽ được cố định bằng bó bột trong khoảng 6 tuần để gân có thời gian tự liền lại.
Sau khi tháo bột, người bệnh tập vật lý trị liệu để phục hồi chức năng. Việc này giúp cải thiện độ dẻo dai và tránh cứng khớp.
-
Điều Trị Bằng Phẫu Thuật
Được khuyến nghị cho những người chơi thể thao thường xuyên, người lao động tay chân hoặc các trường hợp gân bị đứt nghiêm trọng hay tái phát.
Tùy vào mức độ rách, bác sĩ có thể khâu nối gân hoặc gia cố thêm bằng gân khác. Nếu gân bị kéo đứt khỏi xương gót, bác sĩ sẽ khâu cố định lại đúng vị trí.
Nếu bạn đang gặp vấn đề với gân gót chân Achilles hoặc nghi ngờ bị chấn thương, hãy liên hệ ngay với Bác Sĩ Chuyên khoa 2 Trần Văn Dương, chuyên gia đầu ngành về Cơ Xương Khớp - Chấn Thương Chỉnh Hình - Y Học Thể Thao tại Thành phố Hồ Chí Minh (cũ) để được thăm khám, và điều trị kịp thời!
